Đầu năm mới Ất Mùi 2015, Hoa hậu Việt Nam 2014 Nguyễn Cao Kỳ Duyên và gia đình đã tới thăm và chúc Tết Anh hùng Lao động – Giáo sư Vũ Khiêu tại nhà riêng của ông (http://m.vietnamnet.vn/…/hoa-hau-ky-duyen-chuc-tet-giao-su-…). Giáo sư Vũ Khiêu đã viết tặng hoa hậu Kỳ Duyên đôi câu đối: “Trí như bạch tuyết tâm như ngọc/ Vân tưởng y thường hoa tưởng dung”.
Giáo sư Vũ Khiêu là bậc thượng căn thượng trí, là cây đa cây đề, là tinh hoa, niềm hãnh diện của học giới nước nhà, chữ ông cho tất phải thoát tục phi phàm. Tôi xin chép lại câu đối của lão giáo sư ra chữ Hán, như sau:
智如白雪心如玉
Trí như bạch tuyết, tâm như ngọc;
雲想衣裳花想容
Vân tưởng y thường, hoa tưởng dung.
Tuy là câu đối chữ Hán, nhưng tôi tin ai đọc vào cũng hiểu được những chữ dùng trong đó; và cái ảo diệu lại ở chỗ chả ai hiểu giáo sư muốn nói gì. Để tôi phân tích chút nhá.
Vế trước: “Trí như bạch tuyết” là một so sánh thú vị, cổ kim chưa ai từng nghĩ tới vì sự lãng xẹt của nó. Tuyết trắng chỉ dùng chỉ tiết tháo vì sự trinh bạch của nó, mà ở đây khen hoa hậu Kỳ Duyên trí như tuyết, khác nào bảo cô là… não phẳng? Nhưng đến ba chữ “tâm như ngọc” (tấm lòng như ngọc) thì ý tứ sâu xa mới hiện ra:
Hoa Quảng Sinh đời Thanh có tác phẩm “Bạch tuyết di âm” (白雪遺音), quyển 39 có câu: “Thư trung tự hữu nhan như ngọc” 書中自有顏如玉 (Trong sách vở có người đẹp vẻ mặt xinh như ngọc). Vậy là rõ, giáo sư nhân mượn 3 chữ “nhan như ngọc”, đang bị bí thì lôi mẹ hai chữ “Bạch tuyết” tên sách kia ra luôn cho thiên hạ thấy tài ông thiên kinh vạn quyển.
Vế sau thì ai cũng nhận ra, đó là câu thơ Lý Bạch tả Dương quý phi.
Lần theo mạch văn của vị giáo sư trăm tuổi tài hoa lỗi lạc, tôi đồ như vầy: Muốn tặng người đẹp vài chữ để lưu làm kỷ niệm của khách tài hoa, nhưng vẻ đẹp kia khiến giáo sư nao lòng mà nghẹn chữ, đành chỉ biết nhón luôn câu thơ Lý Bạch ra chém luôn cho tiện. Khổ nỗi trong bài Thanh Bình điệu của Lý Bạch không có câu nào đối lại cái “Vân tưởng y thường” kia cho xứng, nên giáo sư ngài rặn ra và phang luôn “Trí như bạch tuyết”. Cái khổ của người làm câu đối, khi phải phọt vế sau ra trước, rồi mới tìm chữ để ghép cho ra cái vế trên, bọn phàm nhân khó mà lĩnh hội.
Tôi chẳng còn gì để nói thêm, xin cũng tặng giáo sư câu đối này:
智如白雪文如核
Trí như bạch tuyết, văn như hạch;
老想紅裙嚇想枘
Lão tưởng hồng quần, hách tưởng nôi.
Cụ Ly ơi, với sự ngơ ngác cực độ vì không hiểu sao ông này lại được phong là giáo sư rồi nhà văn hóa rồi anh hùng lao động..abc …tôi xin hỏi cụ chứ tại sao ông ta lại có được những danh xưng như thê, chẳng lẽ người trao tặng các danh đó là không nghe-không nhìn-không thấy được gì sao?
Tôi chẳng thể hiểu nổ tại sao những trò lố, stupid lại được vinh danh đến thế? huhuhu đất nước tôi, đất nước tôi, đất nước tôi…ôi cho tôi xin mượn cái khăn mùi xoa để lau nước mắt
Ụa chời chời, chứ O mần ơn cho tui biết, ở cái xứ này có danh xưng nào là xứng với thực chất? Cái người ta cần là lũ cẩu nô tài, chứ cần chi cái bọn kẻ sĩ thực tài vốn cứng đầu và nhiều chuyện, he he!
Khóc cho lắm, tôi giặt mùi xoa không kịp rồi, xin kính dâng O hộp khăn giấy nè O kính yêu! 😀
hổm rồi thấy tấm hình lễ trao tặng danh hiệu Nghệ sỹ ưu tú mí lậy chi chi đó, có một ông cúi gập thành đôi và giơ tay bắt bác to to ở trển..thấy buồn cho văn sỹ xứ ta Cụ ạ..Tất nhiên những nghệ sỹ chân chính đã không cần xin xỏ để được ban phát một cái danh cỏn con..Cụ nhể?
Tôi thấy bác Khiêu đã không xử sự đúng với người có tri thức khi đi cọp và pệt và người trí thức tao nhã sẽ không gây phản cảm như rứa.
Một số cho rằng dân tình GATO với cụ ấy, riêng tôi nghĩ hãy công bằng:nếu đã nhận chút danh xưng thì hãy gắng mà đáp ứng chút gì cho nó xứng..còn không thì hãy là một kẻ vô danh nhưng lịch lãm!
O nớ ơi, của đáng tội, chuyện cọp và pệt xem ra ôn kia chỉ học tập và làm theo gương thôi. Xét theo một khía cạnh nào đó thì ông ta cũng không dám mặc áo quá đầu hehe…
qx
Dạ, tui đây, tui đây anh QX…Thật khôi hài và lố bịch anh QX nhỉ? như Lưu Hiểu Ba có nói là thời cái xấu và sự tham lam lên ngôi, thắng thế! em đọc khúc mô nhớ láng máng rứa!
Với một ông lão gần 100 tuổi mà còn sự minh mẫn như thế cũng âu là tốt rồi bạn ạ. Trách là những người tổ chức ra cái sự kiện ấy đấy chứ, mà nếu ông ấy có làm câu đối như vậy thì cũng đừng đăng làm gì và có đăng thì phải chỉnh lý lại chứ (mà cũng khổ cho cái ông Vũ Khiêu kia, con cháu không có ai giỏi để có thể chỉnh lý).
Tôi cũng xin bạn đừng chửi văn người như hạch làm gì vì đâu ai là hoàn hảo vào mọi lúc trong đời đâu. Xin mượn ý của ông Khiêu nhé:
Trí như trăng đêm tâm như Phật.
Anh bạn kia quơi, đã trăng mà thêm đêm chi rứa, hổng lẽ trăng mọc ban ngày sao?
Hạch,
qx
Sặc với lão Qx! 😀
Ông Vũ Khiêu cho chữ với tư cách là giáo sư, hay là cụ già trăm tuổi, thưa anh Cua Đồng?
Chuyện hậu trường tổ chức ra sao, cái đó không liên quan đến trình độ giáo sư. Văn hay chữ tốt đã lên mặt báo cho nhĩ mục quan chiêm, thì phải để cho thiên hạ phẩm bình chứ nhỉ? Tôi thấy một câu văn hay thì tôi có quyền tán thưởng, còn thấy một câu đối như hạch, lại không nên tán láo hay sao, lý nào lại thế?
Anh lấy tuổi thọ ra để che lấp cái dốt chữ của giáo sư, tôi không ưng, anh ạ!
Tôi nói không chỉ văn ông trong câu đối này tỏ ra như hạch, mà ở nhiều chỗ khác (văn bia, văn tế, giải mã chữ triện ấn đền Trần ở Thái Bình…) cũng cùng như hạch. Với tôi, ông là một… đại lý hạch! Không phải bởi lý do mình cũng như mọi người đều không hoàn hảo, mà tôi không nên lên tiếng trong một trường hợp rởm đời cụ thể. Anh đưa ra lời khuyên chung chung mơ hồ huyễn hoặc quá, tôi thật khó tuân theo.
Câu anh Cua Đồng mượn ý ông Khiêu, anh mượn gì mà làm hỏng cả của người ta, lại thất niêm; tính tôi thích chơi câu đối, nhưng không chơi lối ấy, thiệt tình đấy!
@ Cụ Ly:
Văn như mã – hí như ngựa
Tâm như viên – còm như … khỉ!
🙂
Giáo sư: đại lý “hạch”
Cụ Ly: đại lý “lựu đạn”.
🙂
He he! Cụ Ly, nương tay chút nha, TKO biến ngay đây ạ!
TKO lộn rồi:
Cụ Ly: đại lý “bưởi”! 😛
@ Bác Thông Reo:
Chết sặc! Bác TR hơi bị iu ái đối với cụ Ly nhà ta à nha.
🙂
Suỵt, Thông Reo, đừng nhắc, tui… thèm! 😛
Còn TKO là đại lý gì sao chẳng nói? Cô thiệt là không công bằng mà! 😀
@ Cụ Ly:
Cụ Ly biết rồi mà còn hỏi, TKO là đại lý “cà chua”!
🙂
Mà công nhận là TKO ít công bằng với cụ Ly nhứt nhà, chả biết vì răng, chắc tại vì cụ Ly “lựu đạn” quá mà! Hà hà!
🙂
Này, cô đừng có gài nha! Mà nhớ, tránh dùng hai chữ “răng” với “chắc” đi liền nhau đó, làm ơn đi! 😉
@ Cụ Ly:
Hừ! Thái hoa dâm tặc Giang dương đại đạo Khoái đao Điền Bá Quang mà còn sợ bị gài là gài thế nào?! Hừ!
Nghi Lâm ta nổi rận, lệnh cho đệ tử ĐBQ đi tu thì hối không kịp đó nghe!
🙂
Chà, Nghi Lâm sư phụ luôn dzồi, he he!
Đâu phải chỉ có “răng chắc” không, mà còn kèm “lựu đạn” nữa nhé! Chữ nghĩa của TKO ghê lắm, bảo trọng nhé lão Ly! 😛
Chứ gì nữa, bọn mình ưa troll người khác, nên cứ phải đề phòng, e bị troll lại, he he!
@ Bác Thông Reo:
Bác đừng ở đó mà liên minh với người ta nghĩ xấu cho người không tốt nha!
🙂
@ Cụ Ly:
Cụ Ly ơi, nếu TKO đã quá lời với cụ Ly, bỏ qua cho TKO nha.
Từ trong Facebook bước ra
Gái trai già trẻ đều là phóng viên
Chỉ cần một phút hồn nhiên
Hôn nàng hoa hậu là phiền giáo sư!
HMH.
TKO nghĩ đơn giản thế này ạ: Nếu ai đó thực đã hiểu rõ các danh hiệu, danh xưng kêu to ở xứ thần tiên đôi khi không đi đôi với thực chất, thì có lẽ cũng chẳng nên lấy làm điều về những hành vi hay phát ngôn này kia này kia của họ.
TKO ơi, cô đã… già trước tuổi rồi, hỡi ôi!
@ Cụ Ly:
Chuẩn không cần chỉnh!
🙂
Hỡi ôi! Sư huynh! “Gần” Ly thì … vỡ là zậy á!
🙂
Đúng như Cụ Ly khẳng định, chuyện nào ra chuyện nấy. Không thể vì là già cả cao tuổi mà có thế làm điều sai trái.
Nếu cụ ấy tuyên bố là” nhận dịp đầu năm ông tìm chép tặng cho con câu này của tiền nhân…” thì đã là một nhẽ, nhưng lấy của người khác là của mình thì là điều không thể chấp nhận ở một người già-thường được xem là chuẩn mực của hành vi, hơn nữa cụ lại là “Quốc sư”-ah hùng lao động-nếu thật sự là một người có kiến thức-có ý thức thì lại càng không thể chấp nhận được.
Có thể có ưu đãi cho người lớn tuổi, kính lão đắc thọ ở đâu đó, như nhường chỗ cụ già trên xe buýt; song trong văn chương học thuật thì phải sòng phẵng, chớ khá dùng tuổi tác ra để đòi… ưu đãi, O Hà Linh nhỉ, hì hì!
Yes Cụ Ly, bênh vực có thể ở chỗ phê phán sự dùng từ ngữ thái quá còn vẫn cần một sự nghiêm túc và thành thật .tuổi nào cũng thế, tuổi già càng cần hơn. Mọi người phê phán cái nụ hôn rồi liên tưởng sâu xa..tôi thì nghĩ thế này: hành động đó thể hiện sự thiếu hụt tri thức về nghi lễ xã giao Cụ ạ. Còn chuyện cọp và pệt này thì tôi phản đối luôn từ đầu, không chấp nhận được
Chuyện hôn hít đó, Ly không đề cập tới, O ạ! Một phần vì đó là chuyện tu dưỡng đạo đức xã giao riêng của mỗi người, và phần lớn là vì nể mặt hoa hậu, không muốn cô bị dây dưa vào chuyện đó!
Thì tôi cũng nhất trí với Cụ chứ có thắc mắc tại răng Cụ không nói mô! tôi thấy có một số “đám đông” đi quá xa.
Đúng vậy, “đám đông” nhân chuyện giáo sư lại ngoặt sang dè bỉu luôn Kỳ Duyên này nọ linh tinh thành ra lại có vẻ Gato với em nó, cô giáo hà? Hì hì!.
tôi nghĩ đám đông đã đi quá đà!
À, ra là cái đám đánh dưới thắt lưng, nhân chuyện này lại lôi đủ thứ âm binh thần tướng vào, Ly có thấy qua và he he tránh xa, cô giáo ui! 😀
Xin lỗi. Tôi chẳng biết mịa gì một tẻo tèo teo nào chữ Hán, nhưng cũng xin thất lễ tặng ông giáo sư này một vế câu đối” QUÂN NGÃ GIA BÌNH THÔI SẮC TỆ. Đại ý là: Quân ngã= quẫn/ Quẫn gia bình là bĩnh ra quần/ Bĩnh ra quần (thôi sắc=thối)/ Thối tệ=thối không ngửi được!!!!
Ông này gây ra nhiều chuyện chữ nghĩa và hành đông thối lắm rồi. Cứ “chém” cứ như thiên hạ Dell biết giề.
Thì anh cứ viết luôn, là: “Bĩnh ra quần thối tệ”, để tôi đối lại “Thụng nấp áo oai ghê”. Chiết tự quốc ngữ chi lằng nhằng rối rắm vậy, anh Đoàn Tùng Nguyễn@ 😛
hehe… lâu lắm rồi mới thấy lại chữ “hạch” trong cụm “dở như hạch”.
qx
Bác ơi có một chuyên gia dịch thuật hiểu câu của Bác là như vậy ạ: “Trí như tuyết trắng, văn tròn trịa như hạt. Già nhớ thời son trẻ, lớn nhớ buổi ấu thơ” Còn có người lại hiểu là: “Đầu trống rỗng bày đặt văn chương, Lão tưởng đàn bà như lỗ mộng chăng”
Bác Việt hóa cho chúng con hiểu với ạ, con cám ơn bác nhiều!
Bạn Nguyễn Duyên có thể cho tôi link để xem cách người ta diễn dịch từ câu đối kia ra thành “Trí như tuyết trắng, văn tròn trịa như hạt. Già nhớ thời son trẻ, lớn nhớ buổi ấu thơ” được chăng? Tò mò quá đi, he he!
Còn như câu lếu láo kia chỉ là thuận tay mà gõ thôi. Tôi cốt chú tâm vào chỗ “bạch tuyết” đối “hồng quần” để nhắc Vũ giáo sư lối sơ đẳng về phép đối thôi. Câu ấy là kiểu nửa Hán nửa Nôm thôi mà. 😀
Hai nửa đầu của hai vế là chữ Hán, hai nửa sau là chữ Nôm.
“Trí như bạch tuyết”, chắc tôi không phải cắt nghĩa nữa, còn “văn như hạch” là vầy, trong Nam có lối nói “Dở như hạch” để chê thứ gì đó không vừa ý. “Hạch” đây là cái như mụt nhọt, thường nổi… chỗ bẹn.
“Lão tưởng hồng quần”, là ông già tơ tưởng mảnh quần hồng, “hách tưởng nôi” là cụm từ vô nghĩa, trừ phi bạn… láy lại.
Cảm ơn đã quan tâm trò chơi chữ vô duyên lãng nhách của tôi! 😛
Sống lâu chưa phải là sống nhiều. Trường hợp này ứng với cụ vễu cu ý lộn vũ kiêu
Anh Binh, lâu dữ anh mới lại ghé chơi hen! 🙂
Bận quá bác Ly ạ
Anh Bình cứ bận cho nhiều vào là Ly biết anh vẫn ổn, he he!
lần đầu tiên
thiệt là ngày tốt, do đọc bài “sơ lược văn miếu ” trên hieuminh.org, nhờ anh Google tìm được chốn này. xin cám ơn nhiều nhiều, vô thăm chơi nhà mong không làm bận lòng gia chủ.
Cứ mỗi lần có bạn mới ghé thăm, tui lại nghe hứng khởi tràn trề, lạ thế chứ! 😀
Lọ mọ lên phây gặp chốn này / mòn chân , mỏi gối muốn ngồi đây / chẳng hay gia chủ vui lòng nhận / cho kẻ lạc đường một chỗ nương /
Cứ tự nhiên đi mà, chớ khách sáo chi, người ơi! 🙂
Kính gửi các anh Lê Minh Huy và Trần Mạnh Hảo : Các anh có bài phê bình câu đối của GS Vũ Khiêu và nói khá nặng lời .
Câu đối tặng hoa hậu Kỳ Duyên: Có một câu trích nguyên câu thơ của Lý Bạch . Cách làm ấy tôi đã phân tích ::Gần như trong các thơ, câu đối về người đẹp ,về tâm hồn đẹp , về cái đẹp , đều đã được chuẩn hóa,mà đến Đại thi hào Nguyễn Du cũng làm đúng như vậy. Còn về trích nguyên câu , có khi nguyên c cả đoạn , các anh đọc lại Truyện Kiều đi sẽ thấy nhiều câu cụ Nguyễn Du đã trích nguyên từ những tác phẩm trước .Ở đây có thể là do cách hiểu và cách cảm thụ của các anh không giống với mọi người. Nhưng chỉ nói một câu thôi: Tài thơ như Nguyễn Du , hay Lý Bạch , sao không tìm được những câu thật hay ,mà phải tả người đẹp đúng như cách chuẩn hóa lâu nay và nhất là sao lại phải trích nguyên câu của những tác phẩm trước . Đó la vì: Tất cả các chuẩn, các mẫu . Cả những câu hay , đoạn thơ hay . Khi đã được mọi người chấp nhận, thì được coi là di sản chung .Khi gặp tình huống thích hợp thì có thể trích nguyên văn .Cốt sao nó gây được cảm xúc mạnh , mà không câu nệ câu ấy đã có người nói rồi .Trong những vở chèo cổ , thường trich cả đoạn thơ hay . Như :” Thiên lý tha hương ngộ cố tri . Thôn nữ động phòng hoa trúc dạ . Thiếu niên kim bảng quải danh đề” để tả về những cái sung sướng nhất trên đời
.Ở đây Lý Bạch tả người đẹp cũng đúng theo chuẩn : Áo như mây , mặt như hoa Tuyệt nhiên không thấy có ý dâm loạn , dục tính gì trong đó cả
.GS Vũ Khiêu cũng tả về người đẹp như cách thông thường và lấy câu của Lý Bạch cũng như cách các nhà thơ xưa đã làm .Không có gì sai sót cả .
Còn câu thứ nhất : “Trí như băng tuyết , tâm như ngọc ” Trần Mạnh Hảo kêu ầm lên : Trí như tuyết thì trí bằng không à ! Thế là xỏ xiên Nhưng rồi lại nhớ ra câu thơ của Nguyễn Du : Mai cốt cách , tuyết tinh thần .Trần Mạnh Hảo Vội chữa: ” Trí” khác, ” tinh thần ” khác,” tâm” đấy .Nói theo cách tượng trưng , hay theo nghĩa đen , thì tinh thần vẫn là bao gồm cả trí và tâm . Thế mà cụ Nguyễn Du ví như tuyết thì là chuẩn . Còn GS Vũ Khiêu ví như tuyết thì lại là xỏ xiên . Tuyết , ngọc . là những mỹ từ và những thứ tượng trưng cho tâm hồn trong trắng , tâm hồn đẹp , mà cũng đã được chuẩn hóa ,
Nhưng hãy nói đơn gianr thế này : nếu nói tuyết là số không như TMH , thì khi tả Kiều : tuyết tinh thần , nghĩa là tinh thần của Kiều bằng số không , nghĩa là người ngẩn ngỏ chăng . Xin hãy đọc đi , đọc nhiều thì sẽ hiểu ngay